Τρίτη, Νοεμβρίου 30, 2010

Αντίλογος στον "Καλλικράτη" (1)



Ξεκινάμε σήμερα μια σειρά αναρτήσεων με θέμα την κριτική στο σχέδιο "Καλλικράτης" όπως αυτή διατυπώθηκε στην εξαιρετική εργασία που ακολουθεί της KINHΣΗΣ ΠΟΛΙΤΩΝ ΔΗΜΟΥ ΑΣΤΑΚΟΥ
ΔΕΕ

ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΓΙΑ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ-ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ ΣΤΟΝ « ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ»

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Σ’ όλη την Ευρώπη τα τελευταία χρόνια λαμβάνονται πρωτοβουλίες και επιχειρούνται Μεταρρυθμίσεις στο χώρο της Αυτοδιοίκησης. Απ’ το 1998 με το «Σχέδιο Ανάπτυξης Κοινωνικού Χώρου» μέχρι το 2007 με την «Εδαφική Ατζέντα της Ε.Ε. προς μια περισσότερο Ανταγωνιστική και Βιώσιμη Ευρώπη των διαφοροποιημένων Περιφερειών» και τον «Χάρτη της Λειψίας», τα κίνητρα και το περιεχόμενο των Μεταρρυθμίσεων αφορούν στην ανταγωνιστικότητα της Ε.Ε. και την προετοιμασία μιας Ευρώπης των Περιφερειών με την υποβάθμιση του Εθνικού Παράγοντα.
Απ’ τα πρώτα χρόνια της συγκρότησης του Νεοελληνικού Κράτους επιχειρούνται διαρκείς Διοικητικές και Αυτοδιοικητικές Μεταρρυθμίσεις. Το Αυτοδιοικητικό πρόβλημα είναι πάντα επίκαιρο, οι επιχειρούμενες όμως κάθε φορά τομές δεν ανατρέπουν μια κυρίαρχη τάση (που αποτελεί και ιδεολογικό μηχανισμό συγκρότησης του κράτους) που είναι ο ογκούμενος υδροκεφαλισμός. Η συνεχής συσσώρευση κατοίκων στην πρωτεύουσα και τα αστικά κέντρα. Στην ουσία το πρόβλημα της συνεχούς αστικοποίησης δεν είναι βέβαια ελληνικό αλλά παγκόσμιο και σύμφυτο με το παγκόσμιο μοντέλο συσσώρευσης και ανάπτυξης. Υπολογίζεται ότι μέχρι το 2020 το 87% του παγκόσμιου πληθυσμού θα κατοικεί στις πόλεις. Αυτό από μόνο του οδηγεί σε ένα τεράστιο οικολογικό αδιέξοδο, αν αναλογιστεί κανείς τα προβλήματα διατροφής, ύδρευσης, ενέργειας, φυσικών πόρων, δημόσιου χώρου κ.λ.π που αυτό συνεπάγεται.
Α. Στη δύση της Νεωτερικότητας η επαπειλούμενη κατάρρευση στο οικολογικό πεδίο (φαινόμενο θερμοκηπίου, κλιματική αλλαγή, ερημοποίηση υπαίθρου κτλ.) και τα αδιέξοδα του οικονομικού και Αναπτυξιακού Μοντέλου που το ίδιο το Πολιτισμικό Υπόδειγμα της Νεωτερικότητας υπέβαλε, ανοίγουν μία παγκόσμια συζήτηση που επιχειρεί εναλλακτικές διεξόδους ταυτόχρονα στα πεδία της οικολογίας, της οικονομίας, της Ανάπτυξης, λύσεις και προτάσεις που αγγίζουν τα όρια διαφορετικών προτεραιοτήτων, αναγκών και αξιών δηλαδή νέων Πολιτισμικών Προτύπων.
Β. Ανάμεσα στα δυο κύρια οικονομικά ρεύματα (κρατισμό και ελεύθερη αγορά) επιχειρείται μια άλλη προσέγγιση με έμφαση στα μικρά τοπικά μεγέθη παραγωγής και άμεσα αποτελέσματα στον τρόπο οργάνωσης του βίου, την διοικητική συγκρότηση και το περιβάλλον.
Γ. Η ίδια η πολυποίκιλη και πολυαιτιακή κρίση του παγκόσμιου μοντέλου έχει σαν αποτέλεσμα την εμφάνιση «νησίδων» σκέψης και δράσης που αναζητούν και προτείνουν διεξόδους στις πολιτικές και οικονομικές πραγματικότητες, όπως Κινήσεις Πολιτών, Οικολογικές ομάδες, Συνεταιρισμοί, Οργανώσεις Παραγωγών, Νέα Οικονομία κτλ. Στην Ελλάδα η τεράστια κοινοτιστική παράδοση και εμπειρία επικαιροποιείται και τροφοδοτεί γόνιμα τη συζήτηση.
Όλες αυτές οι συλλογικότητες που ανατέλλουν αποτελούν ένα καινοφανή τοπικό παράγοντα που αναζητά χώρο και ρόλο.
Δ. Τέλος η πραγματικότητα του Διογκωμένου Γραφειοκρατικού Κράτους που δυσκολεύεται όχι μόνο να αντιμετωπίσει στοιχειώδη ζητήματα διαχείρισης αλλά και να αναπαραχθεί το ίδιο, δημιουργεί την αναγκαιότητα μιας ευρείας Διοικητικής Μεταρρύθμισης.
Με βάση αυτούς τους 4 πυλώνες θα επιχειρήσουμε μια προσέγγιση της Αυτοδιοικητικής Μεταρρύθμισης σ’ αντίθεση με την αφετηρία του «Καλλικράτη», που εκκινεί ( όπως θα δούμε) μόνο απ’ την αναποτελεσματικότητα του κράτους και της Αυτοδιοίκησης αγνοώντας και το πολιτικό περιεχόμενο της Ευρωπαϊκής Αυτοδιοικητικής κατεύθυνσης και την Ιστορική συγκυρία και τα υπό διαμόρφωση συλλογικά υποκείμενα.

ΟΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ

Το Ελληνικό κράτος συγκροτείται σαν ένα κεντρικό, Γραφειοκρατικό μόρφωμα που αναπαράγεται διαρκώς διογκούμενο. Η αναπαραγωγή στο ιδεολογικό και πολιτικό πεδίο απαιτεί την ίδια Κεντρική Γραφειοκρατική Δομή και στους μηχανισμούς αναπαραγωγής της ιδεολογίας και της Πολιτικής. Έτσι, εκτός των άλλων, απαιτεί πολιτικά κόμματα Διαχείρισης με την ίδια Κρατική, Κεντρική, Γραφειοκρατική Δομή.
Η λειτουργία αυτού του πολυπλόκαμου μορφώματος είναι η διαρκής επέκτασή του και η ενσωμάτωση όλων των θεσμών και μηχανισμών απ’ το κέντρο προς την Περιφέρεια. Δημιουργεί λοιπόν μια πυραμίδα Διαχείρισης με φυγόκεντρη κατεύθυνση. Αυτή η διαδικασία είναι η Αποκέντρωση.
Η διαχειριστική Πυραμίδα συντηρεί ένα πελατειακό σύστημα σε επάλληλους κύκλους. Κάθε Μεταρρύθμιση , σε κάθε τομέα ,μέχρι ένα σημείο, συντηρούσε αυτό το τέρας. Έτσι αν δει κανείς όλες τις Αυτοδιοικητικές Μεταρρυθμίσεις απ’ το 1912 και μετά θα παρατηρήσει πως το κέντρο βάρους όλων είναι το εκλογικό σύστημα και το μοντέλο Αντιπροσώπευσης που συνδέει ασφαλέστερα την «Αυτοδιοίκηση» με το Κέντρο. (περισσότερα για μια ιστορική αναδρομή στα αυτοδιοικητικά συστήματα βλ. στη «Μελέτη για το σύστημα Διακυβέρνησης των νέων πρωτοβάθμιων ΟΤΑ»).
Καταλαβαίνουμε απ’ όλα τα παραπάνω το «μαράζωμα» της υπαίθρου είναι αναγκαία συνθήκη επιβίωσης του γραφειοκρατικού τέρατος και της πελατειακής, διαχειριστικής πυραμίδας.
Εδώ, όμως, διαμορφώνεται μια αντίφαση:
Αυτό το πελατειακό, αποκεντρούμενο σύστημα σχηματίζεται με αναφορά  στο Κέντρο, δηλαδή συντηρεί και αναπαράγει μια Κεντρική διόγκωση συσσώρευσης κεφαλαίων, υπηρεσιών, αγαθών, ιδεών κ.λ.π. Όμως η Διαρκής διόγκωση το έκανε από ένα σημείο και μετά δυσλειτουργικό.
Έτσι η προσπάθεια απ’ το ’80 και μετά να δοθούν αρμοδιότητες και εξουσίες Περιφερειακά (προκειμένου να ενσωματωθεί), οδήγησε στην Αυτονόμηση απ’ την πυραμίδα των Τοπικών Παραγόντων- διαχειριστών (μιας και έπαψε η αναφορά στο Κέντρο. Η Αυτονόμηση του Πολιτικού Προσωπικού, στην Περιφέρεια, αφ’ ενός ακυρώνει την επέκταση της Κεντρικής Εξουσίας και την ενσωμάτωση της Περιφέρειας, αφ’ ετέρου ακυρώνει την δυνατότητα γνήσιων Αυτοδιοικητικών συγκροτήσεων.
Αυτή είναι μια Δομική Αντίφαση που καθορίζει διαρκώς και συνεχώς όλο το Διοικητικό Σύστημα.
Η λύση αυτής της αντίφασης απαιτεί μια Δομική αλλαγή που δε μπορεί να είναι άλλη από την αντιστροφή της Πυραμίδας.
Έτσι λοιπόν, οποιαδήποτε Μεταρρύθμιση δεν έχει σαν πυρήνα την αντιστροφή της Διοικητικής Πυραμίδας θα αναπαράγει την πολιτική της «Αποκέντρωσης» (μ’ ότι εξηγήσαμε πως αυτό σημαίνει και με την Δομική αντίφαση που σέρνει) ενάντια στην Αυτοδιοίκηση.

(Συνεχίζεται)

Δευτέρα, Νοεμβρίου 29, 2010

Για την Έδεσσα


Έδεσσα

Πρωτεύουσα του νομού με 18.832 κατοίκους. Χτισμένη στους πρόποδες του Βερμίου, με ωραία θέα προς τον κάμπο, άφθονο πράσινο, λουλουδιασμένους κήπους και πολλά νερά, η 'Εδεσσα είναι μία από τις πιο ωραίες πόλεις της Μακεδονίας. Παλαιότερα ταυτιζόταν με τις Αιγές την αρχαία μακεδονική πρωτεύουσα, άποψη που αποδείχτηκε λαθεμένη μετά τις ανακαλύψεις στη Βεργίνα στα 1977. Η ΄Εδεσσα, όπως δείχνουν οι ανασκαφές στο Λόγγο, ήταν σημαντική πόλη ήδη από τα Ελληνιστικά Χρόνια, όμως τη μεγαλύτερη ακμή της τη γνώρισε στη Ρωμαϊκή και την Παλαιοχριστιανική Εποχή, γεγονός που πρέπει να σχετίζεται με την ύπαρξη της Εγνατίας οδού από τη μια και το μαρασμό της Πέλλας από την άλλη.
    Η πόλη, που τον 7ο αι. έγινε έδρα επισκόπου, διατήρησε τη σπουδαιότητά της και στα Βυζαντινά Χρόνια. Τον καιρό των πολέμων του Βασιλείου Β΄ (976 - 1025) με τον Σαμουήλ, το κάστρο της ΄Εδεσσας εκπορθείτε δυο φορές από τους Βούλγαρους, επανέρχεται όμως οριστικά στα χέρια των Βυζαντινών στα 1018. Στις πηγές της εποχής αυτής η πόλη αναφέρεται συχνά με το όνομα Βοδενά, που προέρχεται από τη σλαβική λέξη βόντα, δηλαδή νερό. Το 14ο αι. το κάστρο των Βοδενών βρισκόταν στην κυριαρχία των Σέρβων του Δουσάν, μέχρις ότου μετά από πολιορκία οχτώ μηνών κυριεύτηκε με προδοσία από τους Τούρκους.
    Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας το χριστιανικό στοιχείο της πόλης ήταν αρκετά υπολογίσιμο και στα μέσα του 18ου αι. ιδρύθηκε ελληνιστική σχολή, με δάσκαλο το Γιαννιώτη λόγιο Αμφιλόχιο Παρασκευά. Τα 1782 ιδρύθηκε το "Ελληνομουσείον" και ένα δημοτικό σχολείο, το "Κοινόν Σχολείον", που συντηρούνταν με προσφορές των κατοίκων. Στα τέλη του 18ου αι., εποχή ξεχωριστής ακμής για την πόλη που ο ελληνικός πληθυσμός αποτελούσε το ένα τρίτο της, η 'Εδεσσα πέρασε στην επικυριαρχία του Αλή πασά. Ελευθερώθηκε μαζί με την υπόλοιπη Μακεδονία τα 1912.

Η Έδεσσα στα αρχαία χρόνια

    Η αρχαία Έδεσσα υπήρξε μία σημαντική πόλη της Μακεδονίας, κτισμένη πάνω στο σημαντικότερο φυσικό πέρασμα, που συνέδεε την άνω ορεινή με την κάτω πεδινή Μακεδονία.
    Η πόλη απλωνόταν σε δύο επίπεδα: Η Ακρόπολη βρισκόταν στην άκρη του βράχου της σύγχρονης Έδεσσας, ενώ η κάτω πόλη στους πρόποδες του βράχου στην πεδιάδα, που λόγω της βλάστησης φέρει την ονομασία Λόγγος. Η αστική οργάνωση της ολοκληρώθηκε τον 4ο αι. π.Χ., οπότε και αναφέρεται σε επιγραφικά κείμενα της πόλης. Διάφορα γεγονότα των πολεμικών συγκρούσεων των διαδόχων του Μ. Αλεξάνδρου, πραγματοποιήθηκαν στο έδαφος της.

    Από την Έδεσσα κατάγεται ο Χρυσόγονος, στρατηγός του βασιλιά Φιλίππου του Ε΄(220-179 π.Χ.) Γιος του τελευταίου υπήρξε ο Σάμος, γνωστός μακεδόνας επιγραμματοποιός. Κατά τη διάρκεια των ρωμαϊκών χρόνων η πόλη απολαμβάνει τα ευεργετήματα της Pax Romana. Κόβει νομίσματα στον εμπροσθότυπο των οποίων υπάρχουν οι προτομές των αυτοκρατόρων και πίσω καθιστή η θεά Ρώμη, που στεφανώνεται από την πόλη της Έδεσσας.

    Από τις επιγραφικές μαρτυρίες κυρίως είναι γνωστό ότι στην πόλη υπήρχε βουλευτήριο, γυμνάσιο, θέατρο και ναοί για τη λατρεία του Δία Ύψιστου, του Διόνυσου, της Άρτεμης, της Μητέρας των Θεών και της Μας. Από το ναό της τελευταίας θεότητας διασώζονται αρχιτεκτονικά μέλη, που είναι κατάγραφα με απελευθερωτικές επιγραφές δούλων.

    Το β΄μισό του 3ου αι. μ.Χ. εξαιτίας των βαρβαρικών επιδρομών παρατηρούνται εκτεταμένες επιδιορθώσεις του τείχους. Κατά τη διάρκεια των παλαιοχριστιανικών χρόνων η Έδεσσα εξακολουθεί να αναφέρεται ως civitas στα οδοιπορικά, καθώς και στο Συνέκδημο του Ιεροκλέους. Το 479 μ.Χ. αποτέλεσε την έδρα των βυζαντινών στρατιωτικών δυνάμεων στις πολεμικές επιχειρήσεις εναντίον των Γότθων. Οι επιδρομές των Αβαροσλάβων τον επόμενο αιώνα, σε συνδυασμό με μία σειρά από φυσικές καταστροφές πρέπει να υπήρξαν η αφορμή για τη σταδιακή εγκατάλειψη της Κάτω πόλης, για τον περιορισμό της κατοίκησης στην περιοχή της Ακρόπολης και τη μετατροπή της κατά τα μεσοβυζαντινά χρόνια σε Θεοφρούρητο κάστρο των Βοδενών".

Συντάκτης
Δρ Α. Χρυσοστόμου, αρχαιολόγος

Σάββατο, Νοεμβρίου 27, 2010

Προκλήσεις


Εξοργισμένοι οι Βούλγαροι
από τις σκοπιανές προκλήσεις

Σάλος έχει ξεσπάσει στη Βουλγαρία εναντίον των Σκοπιανών, λόγω των βανδαλισμών που σημειώθηκαν σε τάφους 14 Βουλγάρων αξιωματικών στην πόλη Στρούγκα, στην ΠΓΔΜ...
Οι βανδαλισμοί έγιναν στην εκκλησία-κοιμητήριο του Αγίου Γεωργίου. Οι Βούλγαροι κατηγορούν τους Σκοπιανούς ότι βεβήλωσαν τα λείψανα Βουλγάρων αξιωματικών που σκοτώθηκαν τον Οκτώβρη του 1915 στη μάχη του Κριβολάκ.
Ανάμεσά τους είναι και ο τάφος του θρυλικού βοεβόδα Χρίστο Τσερνοπέεφ. Οι τάφοι αυτοί που σώθηκαν κατά τη διάρκεια του Βασιλείου της Σερβίας, αλλά και κατά τη διάρκεια της Γιουγκοσλαβίας του Τίτο, δεν γλίτωσαν από τη μανία των Σκοπιανών, οι οποίοι στην προσπάθεια να ανακαλύψουν... εθνική ταυτότητα, εχθρεύονται και τους Βούλγαρους που τους θεωρούν βουλγαρικό φύλο.
Οι τάφοι σκάφτηκαν και καταστράφηκαν, τα οστά εξαφανίστηκαν, ενώ οι λίθινες τιμητικές πλάκες τοποθετήθηκαν σε μια γωνιά, κοντά στην περίφραξη! Ο χώρος όλος έχει σκαφτεί και η εξήγηση που δίδεται αρμοδίως, είναι ότι τα οστά ανήκαν σε Σέρβους στρατιώτες, στα οποία θα διενεργηθεί ανάλυση DNA.
Η βουλγαρική οργή μάλλον θα πρέπει να θεωρηθεί κατανοητή! Διάφορες φωνές πλέον στη Βουλγαρία καλούν την κυβέρνηση της χώρας να μπλοκάρει κάθε βήμα της ΠΓΔΜ προς την Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ, ως τον μοναδικό διαθέσιμο μοχλό πίεσης για να σταματήσουν οι προβοκάτσιες. Φαίνεται, ότι στην προσπάθεια αναζήτησης Ιστορίας, οι Σκοπιανοί δεν διστάζουν να καπηλευτούν οτιδήποτε βουλγαρικό, όπως άλλωστε και ελληνικό.
Εντυπωσιακή είναι, εν κατακλείδι, η φράση σχολιαστή Βούλγαρου ημερήσιας εφημερίδας της χώρας, ο οποίος καταλήγει την ανάλυσή του με την ακόλουθη εύστοχη αποστροφή: «Άλλωστε, αυτό το κράτος υπάρχει μόνο για να ενοχλεί τους γείτονές του»!Έχει άδικο;

Παρασκευή, Νοεμβρίου 26, 2010

Μετεκλογικοί Πανηγυρισμοί


Ένα ερασιτεχνικό βιντεάκι από τους πανηγυρισμούς στον χώρο του Εκλογικού κέντρου του Τάκη Γιάννου, μόλις οριστικοποιήθηκε το εκλογικό αποτέλεσμα.

Πέμπτη, Νοεμβρίου 25, 2010

Βάνδαλοι...


Άγνωστοι υπάνθρωποι προκάλεσαν καταστροφές στο Μνημείο που υπάρχει στην είσοδο του Διοικητηρίου της Έδεσσας, αφαιρώντας το ανάγλυφο με την ορειχάλκινη απεικόνιση της κεφαλής του Μ. Αλεξάνδρου. Αποτελούσε εικαστική σύνθεση του καλλιτέχνη Κ. Μίντση και είχε τοποθετηθεί στο μαρμάρινο Μνημείο (βλ. εικόνα) στην είσοδο της Νομαρχίας το 1996, ως ενθύμιο της ίδρυσης της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Πέλλας.
Ο απερχόμενος Νομάρχης Πέλλας κ. Μιχάλης Καραμάνης δήλωσε τα εξής:
«Θλίβομαι πραγματικά για την συγκεκριμένη πράξη η οποία πραγματοποιείται σε μία μεταβατική για την Τοπική Αυτοδιοίκηση περίοδο. Το άγαλμα αποτελεί μία ολοκληρωμένη σύνθεση και η αφαίρεση της προτομής ουσιαστικά ακυρώνει το συμβολισμό και το διαχρονικό μήνυμα της εικαστικής δημιουργίας. Καλώ τους υπεύθυνους της συγκεκριμένης πράξης, έστω και σήμερα, να επιδείξουν ευαισθησία απέναντι στη δημόσια περιουσία και πολιτισμικά αγαθά και να επιστρέψουν την προτομή εκεί που ανήκει. Η αξία της προτομής εκτός του αγάλματος που αποτελεί τον φυσικό της υποδοχέα, είναι εξαιρετικά μειωμένη ενώ οποιαδήποτε ενέργεια προώθησης του αγάλματος αποτελεί ποινικό αδίκημα, σύμφωνα με τη νομοθεσία περί παράνομης διακίνησης έργων τέχνης. Η παρούσα Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση θα αναλάβει τις εργασίες πλήρους αποκατάστασης του έργου αναγνωρίζοντας τη σημασία του πολιτισμού στην ενδυνάμωση της τοπικής δημοκρατίας και ελεύθερης διακίνησης απόψεων και ιδεών».

Σημ. ΔΕΕ: Διάβασα σε γνωστό ειδησεογραφικό ιστολόγιο τα εξής ανεπανάληπτα σε σχέση με το παραπάνω γεγονός: "Βανδαλισμός και κλοπή της προτομής του Μεγ. Αλεξάνδρου από το άγαλμα που κοσμεί την είσοδο της Νομαρχίας, σημειώθηκε από αγνώστους αργά εχθές το βράδυ".
Μερικές παρατηρήσεις:
1. Δεν υπάρχει άγαλμα, αλλά Μνημείο.
2. Προτομή είναι κάτι άλλο και διαφορετικό από το ανάγλυφο με την απεικόνιση της κεφαλής του Μ. Αλεξάνδρου που υπήρχε στο συγκεκριμένο Μνημείο.
Ας προσέχουμε τι γράφουμε και αν δεν ξέρουμε ρωτάμε...

Τρίτη, Νοεμβρίου 23, 2010

ΑΙΓΕΣ-ΕΔΕΣΣΑ

Αργυρός στατήρ αποδιδόμενος παλαιότερα στις Αιγές
(περίπου 470-460 π.Χ.)

 ΑΙΓΕΣ – ΕΔΕΣΣΑ: Τι ακριβώς «παίζεται»;
Του Δημήτρη Ε. Ευαγγελίδη
(Πρωτοδημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΕΔΕΣΣΑΪΚΗ» 27-6-2009 στο φ. 2392)

 

Πρόσφατα, εμφανίσθηκαν σε τοπικά έντυπα («Άποψη», «Νέοι Ορίζοντες») δύο επιστολές μου, στις οποίες προσπάθησα να ξεκαθαρίσω κάποια πράγματα για το θέμα της αρχαίας πρωτεύουσας των Μακεδόνων βασιλέων και νεκρόπολης των Αιγών.
Αφορμή για τις επιστολές αυτές υπήρξε μια ενδιαφέρουσα βιβλιοκριτική από τον Βεροιώτη κ. Γιάννη Καρατσιώλη για την έκδοση της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Πέλλας του βιβλίου «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ: χθες και σήμερα» των Εδεσσαίων συγγραφέων Σ. Τότλη και
Δ. Ε. Ευαγγελίδη.Κατά την γνώμη του κ. Καρατσιώλη, όπως αναφέρει: «…θα έπρεπε να αναφερθεί (ο συγγραφέας) και στις σχετικά νεότερες απόψεις περί Βεργίνας και Αιγών (Μ. Ανδρόνικος κλπ που δεν υπάρχουν στη βιβλιογραφία του) και όχι να θεωρείται δεδομένη η ταύτιση Έδεσσας και Αιγών…».
Επειδή το ιστορικό μέρος του παραπάνω βιβλίου γράφτηκε από τον υπογράφοντα οφείλω να δώσω μια εξήγηση γιατί ταυτίζω στο κείμενο την Έδεσσα με τις Αιγές, παρά την κυρίαρχη άποψη για την ταύτιση των Αιγών με την Βεργίνα. Επί πλέον, επειδή πολλοί συμπολίτες μας μου ζήτησαν περισσότερες λεπτομέρειες για το θέμα, έκρινα σκόπιμο να δημοσιεύσω μια επισκόπηση του ζητήματος με όσα στοιχεία έχω στην διάθεσή μου.


Οι Αιγές στην Βεργίνα;
Κατ’ αρχάς η ταύτιση Αιγών–Βεργίνας δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ, μέχρι σήμερα τουλάχιστον, παρά τους πακτωλούς χρημάτων που έχουν ξοδευτεί στην περιοχή. Το βιβλίο του ομότ. Καθηγητή Αρχαίας Ιστορίας κ. Ιωάννη Τουλουμάκου: «Ιστορικά προβλήματα των τάφων της Βεργίνας» – Θεσσαλονίκη 2006, υπήρξε καταλυτικό στην αμφισβήτηση αυτής της ταύτισης. Έτσι, τουλάχιστον μέχρι να προσκομιστούν ατράνταχτα στοιχεία και αποδείξεις, θα εξακολουθώ να επιμένω στην εξίσωση Αιγαί = Έδεσσα, για δικούς μου λόγους.
Στην απόρριψη όμως της Βεργίνας συμφωνούν πλέον ολοένα και περισσότεροι ειδικοί, Έλληνες και ξένοι, παρά την επιμονή συγκεκριμένου πλέγματος συμφερόντων, από τουριστικούς πράκτορες μέχρι πανεπιστημιακούς, που έχουν συνδεθεί με τον χώρο της Βεργίνας. Το άρθρο του Καθηγητή Κλασσικής Αρχαιολογίας του Α. Π. Θεσσαλονίκης κ. Παναγιώτη Β. Φάκλαρη, μέλους της πανεπιστημιακής ανασκαφής της Βεργίνας, που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ» στις 30-08-1998 με τίτλο «Ο τάφος του Φιλίππου: όνειρα και αλήθειες», εξακολουθεί να είναι επίκαιρο και χωρίς ουσιαστική απάντηση στις βασικές του αντιρρήσεις και προβληματισμούς, παρά την πάροδο δεκαετίας και πλέον από την αρχική του δημοσίευση. Εξ άλλου, ο καθηγητής Π. Φάκλαρης δεν είναι τυχαίο πρόσωπο. Εκτός των άλλων, υπήρξε από το 1977 στενότατος συνεργάτης του Μανόλη Ανδρόνικου στις ανασκαφές της Βεργίνας. Σήμερα είναι μέλος της πανεπιστημιακής ομάδας που συνεχίζει την επιστημονική έρευνα στον σημαντικότατο αρχαιολογικό χώρο της Βεργίνας. Συνεπώς η άποψή του για την θέση των Αιγών και συνακόλουθα του τάφου του Φιλίππου έχει ιδιαίτερη βαρύτητα.
Επομένως το να αναφερθούν «νεότερες απόψεις» περί Βεργίνας στην βιβλιογραφία δεν νομίζω ότι θα πρόσθετε κάτι παραπάνω και απλώς θα επέτεινε την υπάρχουσα σύγχυση στο συγκεκριμένο θέμα.
Υπενθυμίζω ότι το 1968 ο Άγγλος ιστορικός, Καθηγητής Νίκολας Χάμμοντ διετύπωσε την θέση ότι το βασιλικό νεκροταφείο των Μακεδόνων (άρα και οι Αιγές) βρισκόταν στην Βεργίνα. Πρότεινε, μάλιστα, ως τάφο του Φιλίππου (!) έναν μεγάλο μακεδονικό τάφο που ανέσκαψε ο Κ. Ρωμαίος το 1938 και στον οποίο βρέθηκε ένας μαρμάρινος θρόνος.
Η θέση του Ν. Χάμμοντ για τις Αιγές υιοθετήθηκε και από τον Μ. Ανδρόνικο, αλλά μετά τις ανακαλύψεις του 1977 στην Βεργίνα.Όπως έχει τονίσει ο κ. Φάκλαρης «Η επιχειρηματολογία του Ν. Χάμμοντ είναι κατά την άποψή μου μη πειστική» και επισημαίνει ότι υπάρχει μία σημαντική τοπογραφική λεπτομέρεια, που δεν ελήφθη υπ΄ όψη από τους υποστηρικτές της άποψης Χάμμοντ. Αυτή η λεπτομέρεια είναι ότι οι Αιγές, σύμφωνα με τις αρχαίες πηγές (Διόδωρος, Πτολεμαίος) βρίσκονταν στην Βοττιαία, δηλαδή στην περιοχή της Μακεδονίας που εντοπίζεται βορείως του Αλιάκμονα και ανατολικά του Βερμίου και όχι στην Πιερία όπου ήταν (και είναι) η Βεργίνα. Ο Αλιάκμων αποτελούσε μάλλον το φυσικό σύνορο ανάμεσα στην Βοττιαία και την Πιερία. Πιθανές αλλαγές της ροής του Αλιάκμονα δεν θα επηρέαζαν την τοποθέτηση των Αιγών από τους αρχαίους συγγραφείς.

Ηρόδοτος και Αιγές

Την σημαντικότερη πάντως πληροφορία για την θέση των Αιγών την προσφέρει ο Ηρόδοτος, ο οποίος δίνει συγκεκριμένα τοπογραφικά στοιχεία. Αναφερόμενος στην πρώτη πόλη που εγκαταστάθηκε η βασιλική οικογένεια των Μακεδόνων, οι Τημενίδες, γράφει: «…Έτσι εκείνοι (τα τρία αδέλφια), φτάνοντας σε άλλη περιοχή της Μακεδονίας, εγκαταστάθηκαν κοντά στους λεγόμενους κήπους του Μίδα, του γιου του Γορδίου, όπου φυτρώνουν άγρια ρόδα που το καθένα τους έχει εξήντα πέταλα και η ευωδιά τους είναι ανώτερη από τα άλλα. Σε αυτούς τους κήπους, όπως διηγούνται οι Μακεδόνες, πιάστηκε σε παγίδα και ο Σειληνός. Πάνω δε από αυτούς τους κήπους υψώνεται ένα βουνό με το όνομα Βέρμιον αδιάβατο κατά την διάρκεια του χειμώνα. Μόλις κατάφεραν να εξουσιάσουν αυτήν την περιοχή, την χρησιμοποίησαν ως ορμητήριο για να κατακτήσουν και την υπόλοιπη Μακεδονία ...». (το απόσπασμα αυτό, αλλά και ολόκληρη η διήγηση του Ηροδότου υπάρχει στην σελίδα 71 του προαναφερθέντος βιβλίου μας ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ).
Το όρος Βέρμιον βρίσκεται πολύ βορειότερα της Βεργίνας και σαφώς ανήκε στην Βοττιαία, η οποία στην αρχαιότητα περιελάμβανε μεγάλα τμήματα των σημερινών Νομών Πέλλας, Ημαθίας και τμήμα του Νομού Κιλκίς, δυτικά του Αξιού.

Originally attributed to the Macedonian city of Aigai, this series has recently been re-evaluated by O. Picard ("Les monnaies au bouc attribuées à Aigai," BSFN 50/6, 1995) and C. Lorber, who have convincingly shown that, based on linguistic and iconographic evidence, Aigai cannot possibly be correct. Lorber also re-evaluated the numismatic and historical evidence, and synthesized her findings with metrological, iconographic, and hoard data to conclude that these coins were actually tribal issues emanating from an area west or southwest of Bisaltia, probably inhabited by the Mygdones or Krestones.

Οι Αιγές, όπως είναι γενικά αποδεκτό, ιδρύθηκαν στο πρώτο μισό του 7ου αιώνα π.Χ. Συνεπώς είναι λογικό να περιμένουμε ότι τα αρχαιολογικά ευρήματα θα άρχιζαν από αυτήν την περίοδο και θα έφθαναν μέχρι τα ρωμαϊκά χρόνια. Όμως, στην Βεργίνα, τα ευρήματα αρχίζουν από τον 10ο αιώνα (φρυγική περίοδος) ενώ παρατηρείται ένα αρχαιολογικό κενό μεταξύ 650-550 π.Χ., δηλαδή ακριβώς στην περίοδο της πρώτης εξάπλωσης των Μακεδόνων.Αν και τίποτα δεν αποκλείει το κενό αυτό να καλυφθεί στο μέλλον, πρέπει να σημειώσουμε τα εξής: Αναμφισβήτητο γεγονός παραμένει ότι δεν έχει βρεθεί ακόμη η παραμικρή αντικειμενική απόδειξη (π.χ. κάποια επιγραφή), που να ταυτίζει την Βεργίνα με τις Αιγές. Μάλιστα, το ανάκτορο, οι ναοί, το θέατρο και οι οχυρώσεις χρονολογούνται στην μετά τον Μεγάλο Αλέξανδρο περίοδο και δεν μπορούν να συναρτηθούν με τις Αιγές. Ποια μακεδονική πόλη βρίσκεται επομένως στην Βεργίνα; Ο κ. Φακλάρης δέχεται την παλαιότερα διατυπωμένη άποψη ότι πρόκειται για την Βάλλα.
Τέλος, θα ήθελα να διευκρινίσω ότι γράφοντας το ιστορικό τμήμα για την αρχαία Μακεδονία στο προαναφερθέν βιβλίο μας «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ: χθες και σήμερα» προσπάθησα να παρουσιάσω τις τρέχουσες επιστημονικές απόψεις, που ασφαλώς δεν έχουν και δεν πρέπει να έχουν σχέση με «τοπικιστικές τάσεις», όπως με κατηγορεί ο κ. Καρατσιώλης. Απλώς, είμαι πιθανόν κάπως περισσότερο ενημερωμένος, μια και Γερμανοί κυρίως ιστορικοί, έχουν αρχίσει να τοποθετούν και πάλι στους Χάρτες τους τις Αιγές στην Έδεσσα (βλ. π.χ. τον γερμανικό Παγκόσμιο Ιστορικό Άτλαντα του 1997 – Westermanns: Atlas zur Weltgeschichte–Braunschweig, καθώς και νεώτερες εκδόσεις) και είμαι βέβαιος ότι ο αγαπητός κ. Καρατσιώλης δεν θα σπεύσει να τους κατηγορήσει ως «Εδεσσαιολάτρες». Προφανώς οι ξένοι ιστορικοί δεν «παραμυθιάζονται» τόσο εύκολα…
Ακολούθησε μια νέα επιστολή του κ. Καρατσιώλη, στην οποία διευκρίνιζε ότι και αυτός συμφωνεί ότι η Βεργίνα είναι αδύνατον να ταυτιστεί με τις αρχαίες Αιγές, με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα. Στην δεύτερη επιστολή του ο επιστολογράφος και βαθύς γνώστης, όπως αποδεικνύεται, των θεμάτων της περιοχής μας, έθιξε και κάποια άλλα ενδιαφέροντα ζητήματα, με τα οποία πιστεύω ότι αξίζει τον κόπο να ασχοληθούμε.

Φίλιππος ή Αλέξανδρος;
Το πρώτο από αυτά είναι η επιχειρηματολογία κάποιου απόστρατου ανώτατου αξιωματικού, τον οποίο αναφέρει ο κ. Καρατσιώλης, με τους ισχυρισμούς ότι: «…Ο Μ. Αλέξανδρος και η βασίλισσα Ρωξάνη επανατάφηκαν επί Αντίγονου Γονατά στον τάφο ΙΙ της Βεργίνας ως βασιλείς της Μακεδονίας και της Ασίας […] Στον τάφο ΙΙ επανατάφηκε το 12χρονο παιδί τους Βασιλιάς Αλέξανδρος Δ'…».
Φοβoύμαι ότι τέτοιου είδους απόψεις κατατάσσονται μάλλον στις λεγόμενες «Μη-συμβατικές Θεωρίες», με την παθογένεια των οποίων έχω ασχοληθεί σε σχετικά πρόσφατο βιβλίο μου (Δ. Ε. Ευαγγελίδη: «Μη-συμβατικές θεωρίες»: Οι κερδοσκόποι του «ελληνισμού» και ο φενακισμός των αφελών – «Κυρομάνος», Θεσσαλονίκη 2007).
Δύο λόγια μόνο για τον εν λόγω ισχυρισμό: Η κατοχή του νεκρού Αλέξανδρου Γ΄ και στη συνέχεια η ταφή του στην Αίγυπτο αποτελούσε ένα ασύγκριτο πολιτικό-ιδεολογικό πλεονέκτημα των Πτολεμαίων της Αιγύπτου για προφανείς λόγους. Ο ιδρυτής της Δυναστείας και παιδικός φίλος (ίσως και νόθος αδελφός) του Μακεδόνα στρατηλάτη, ο Πτολεμαίος Α΄ ο «Σωτήρ», πραγματοποίησε ολόκληρη επιχείρηση για να αποκτήσει τον νεκρό, ώστε να νομιμοποιήσει όλες τις μετέπειτα ενέργειές του (διεκδίκηση της αυτοκρατορίας, ισχυροποίησή του ως βασιλέα της Αιγύπτου κ.λπ.), αλλά να αποκτήσει και πρόσθετο κύρος. Θα ήταν λοιπόν τελείως ακατανόητο, ο διάδοχός του, Πτολεμαίος Β΄ ο «Φιλάδελφος», που ανέβηκε στον θρόνο της Αιγύπτου το 283 π.Χ. μετά τον θάνατο του πατέρα του, να παραχωρήσει τον ταριχευμένο νεκρό του Αλεξάνδρου (όπως ισχυρίζεται ο αρθρογράφος) σε οποιονδήποτε, έτσι απλά. Και όχι σε οποιονδήποτε, αλλά στον άσπονδο εχθρό του, Αντίγονο Β΄ Γονατά, τον βασιλέα της Μακεδονίας, τον οποίον μάλιστα θεωρούσε σφετεριστή και υποκινούσε συνεχώς εναντίον του διαφόρους εχθρικούς ηγεμόνες (π.χ. Πύρρο Α΄ και Αλέξανδρο Β΄ της Ηπείρου, τους βασιλείς της Σπάρτης Κλεώνυμο, Αρέα κ.ά)!
Με ποιόν τελικά τρόπο (μάλλον ταχυδακτυλουργικώς) μεταφέρθηκε ξαφνικά στη Μακεδονία η σορός του Μεγάλου Αλεξάνδρου, δεν μας το διευκρινίζει πάντως ο αρθρογράφος, αλλά αναφέρει αόριστα ότι: «…οι Μακεδόνες, ύστερα από δυο ανεπιτυχείς προσπάθειες […] πέτυχαν τελικά, όπως προκύπτει από τα λείψανα και τα ευρήματα του τάφου ΙΙ της Βεργίνας, να αφαιρέσουν από τη Μέμφη (Σημ. ΔΕΕ: sic!)
τα οστά του Μ. Αλέξανδρου μεταφέροντας τα στη Μακεδονία…», υποκαθιστώντας το (αναπόδεικτο και φανταστικό) συμπέρασμα με την υπόθεση! Είναι η γνωστή πλάνη της Λογικής, «Εν Αρχή Αιτείσθαι» αναφερόμενη και ως «petitio principii».

Πολιτική και Αρχαιολογία
Το δεύτερο σημείο στο οποίο θέλω να σταθώ είναι η (δικαιολογημένη) αγανάκτηση του κ. Καρατσιώλη εναντίον συγκεκριμένης καθηγήτριας Αρχαιολογίας και η μάλλον πικρόχολη κριτική του για το πώς «γίνονται τα συνέδρια των αρχαιολόγων». Νομίζω ότι αυτή η κριτική είναι σκληρή και άδικη. Γνωρίζω προσωπικά πολλούς αρχαιολόγους, που με τιμούν με την φιλία τους και τους οποίους εκτιμώ πραγματικά, παρ’ όλο που διαφωνούμε σε αρκετά ζητήματα, όπως π.χ. το θέμα των Αιγών. Οι περισσότεροι είναι αφοσιωμένοι με πάθος στο έργο τους, παλεύουν με ένα σωρό αντιξοότητες (λόγω του πανάθλιου ελλαδικού κράτους), είναι σεμνοί και ακούραστοι εργάτες της επιστήμης. Κατανοώ επίσης την δικαιολογημένη (απόλυτα) φιλοδοξία τους να φέρουν στο φως μια μεγάλη και σημαντική αποκάλυψη και μάλιστα «με ονοματεπώνυμο», που έλεγε η παλιά διαφήμιση. Ο μακαρίτης Ανδρόνικος για χρόνια έκανε ανασκαφές στην Βεργίνα, αλλά πέρα από ένα κύκλο συναδέλφων του ήταν παντελώς άγνωστος στο ευρύ κοινό. Όταν όμως «διαδόθηκε» ότι η Βεργίνα ήταν η αρχαία πρωτεύουσα των Μακεδόνων, οι Αιγές, ο δε τάφος ΙΙ ανήκε στον πατέρα του Μ. Αλεξάνδρου, τον Φίλιππο Β΄, έγινε γνωστός σε όλο τον κόσμο! Ασφαλώς, δεν είναι το ίδιο να ανακαλύπτεις έναν ανώνυμο αρχαίο οικισμό με το ανακαλύπτεις π.χ. την αρχαία Τροία! Ποιος θα ήξερε σήμερα άραγε τον Ερρίκο Σλήμαν; Αλλά από το σημείο αυτό της ευγενούς φιλοδοξίας, μέχρι το σημείο να επιμένεις και να παραμυθιάζεις τον κόσμο εν έτει 2009 περί Αιγών και τάφου του Φιλίππου Β΄, έχει μεγάλη διαφορά.
Η εν λόγω κυρία την οποία αναφέρει ο κ Καρατσιώλης προφανώς δεν ανήκει στην κατηγορία των «σεμνών και ταπεινών» αρχαιολόγων που περιέγραψα. Εξ άλλου νομίζω ότι δεν χρειάζονται περισσότερες αποδείξεις. Η πρόσφατη μεταπήδησή της (με περισσή ευκολία θα έλεγα) στην πολιτική και μάλιστα σε εκλόγιμη θέση του ευρωψηφοδελτίου μεγάλου κόμματος, θεωρώ ότι επιβεβαιώνει την κριτική του κ. Καρατσιώλη. Προσωπικά αντιμετωπίζω με μεγάλο σκεπτικισμό τέτοιες περιπτώσεις, πέρα από το γεγονός ότι η υπεροψία, ο αρριβισμός και το αλάθητο του Πάπα με εξόργιζαν και με εύρισκαν πάντα αντίθετο.

Όχι ο Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας
Τέλος, θα ήθελα να δώσω κάποια στοιχεία που μου ζήτησε ο αγαπητός κ. Καρατσιώλης σχετικά με το αν έγινε ανθρωπολογική έρευνα στα φερόμενα ως «οστά του Φιλίππου Β΄».
Ανθρωπολογικές εξετάσεις των οστών έγιναν λίγο μετά την ανακάλυψή τους από τον κ. Νικ. Ξυροτύρη, Καθηγητή Ανθρωπολογίας της Ιατρικής Σχολής του Παν/μίου Αθηνών και τον Καθηγητή Αρχαιολογίας F. Langenscheldt. Στην έκθεση που δημοσιεύθηκε το 1981 στο επιστημονικό περιοδικό «Αρχαιολογική Εφημερίς» [N. I. Xirotiris, F. Langenscheldt: “The cremations from the Macedonian tombs of Vergina” 143–160 (1981)], αναφέρεται ότι δεν διαπιστώθηκαν ίχνη τραυμάτων στα οστά.
Το συμπέρασμα ήταν ότι ήταν αδύνατον να ανήκουν στον Φίλιππο Β΄ τα ανακαλυφθέντα οστά.Σύντομα μία άλλη ομάδα, αποτελούμενη από 3 Βρεταννούς (ο καθ. Ανατομίας του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ Jonathan Musgrave, ο αρχαιολόγος John Prag από το Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ και ο ειδικευμένος ζωγράφος Richard Neave του Μουσείου του Μάντσεστερ) ζήτησαν να μελετήσουν τα οστά και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο νεκρός ήταν ο Φίλιππος Β΄, εμφανίζοντας μάλιστα και αναπαράσταση του προσώπου του!
Περίληψη της 17σέλιδης μελέτης τους, με τίτλο «Το κρανίο του τάφου της Βεργίνας. Φίλιππος Β' ο Μακεδών», που δημοσιεύθηκε στην «Journal of Hellenic Studies» (1984), παρουσίασαν στο 12ο Διεθνές Συνέδριο Κλασσικής Αρχαιολογίας στην Αθήνα το 1983, σε εφημερίδες, εικονογραφημένα περιοδικά και σε διαλέξεις στο Μάντσεστερ, στο Λονδίνο, στο Μπρίστολ και αλλού.
Μετά από τις δύο αυτές αλληλοσυγκρουόμενες απόψεις και τις αναμενόμενες αντιπαραθέσεις που πυροδότησαν, η κατάσταση αποτελματώθηκε για δύο δεκαετίες περίπου. Τον Απρίλιο όμως του 2000 ο παλαιοανθρωπολόγος Αντώνης Μπαρτσιώκας, του Ινστιτούτου Ανθρώπινης Εξέλιξης και αναπληρωτής καθηγητής του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, δημοσιεύει στο διεθνούς κύρους περιοδικό «Σάϊενς» [A. Bartsiokas “The Eye Injury of King Philipp II and the Skeletal Evidence from the Royal Tomb II at Vergina”, Science 288 (21 April 2000) 511-14], τα αποτελέσματα της μελέτης του στα υποτιθέμενα οστά του Φιλίππου Β΄. Χρησιμοποιώντας σύγχρονες τεχνικές και ιδιαίτερα την τεχνική της «μακροφωτογράφησης» (macrophotography), απέδειξε ότι
τα ευρήματα της ομάδας Musgrave–Prag–Neave ήσαν λανθασμένα και τα φερόμενα ως τραύματα αποτελούσαν κανονικές απλές ιδιαιτερότητες των οστών, τονισμένες λόγω της καύσης του νεκρού και της κακής επανασυναρμολόγησής τους.Τα συμπεράσματά του δικαίωσαν έτσι πανηγυρικά την Έκθεση του 1981 των Ξυροτύρη–Langenscheldt, οι οποίοι επίσης δεν είχαν διαπιστώσει τραύματα στα οστά, αποκλείοντας με αυτόν τον τρόπο κάθε εκδοχή περί Φιλίππου Β΄.
Υπενθυμίζω ότι ο βασιλιάς-πολεμιστής Φίλιππος Β΄ είχε τραυματιστεί σοβαρά σε πάμπολλες μάχες και σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα είχε γλιτώσει τον θάνατο ως εκ θαύματος, όπως το 355 π.Χ. στην πολιορκία της Μεθώνης, όπου έχασε το δεξί του μάτι ή το βαρύ τραύμα στο δεξί μηρό που δέχθηκε το 339 π.Χ. σε μάχη με τους Τριβαλλούς, η οποία τον άφησε χωλό.
Τον ίδιο μήνα (Απρίλιος 2000) εμφανίζεται ένα βαρυσήμαντο άρθρο στο γνωστό και εγκυρότατο περιοδικό «Αρχαιολογία» (Archaeology), που εκδίδει το Αμερικανικό Ινστιτούτο Αρχαιολογίας (Archaeological Institute of America), από την κα Angela M.H. Schuster, εκδότρια του περιοδικού, με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Όχι ο Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας» (“Not Philip II of Macedon”).
Στο άρθρο αυτό παρουσιάσθηκε η εργασία του καθηγητή Α. Μπαρτσιώκα με λεπτομέρειες και φωτογραφίες, καθώς και μια ανασκόπηση του προβλήματος, καταλήγοντας ότι οι πιθανότητες να βρεθούν τα πραγματικά οστά του Φιλίππου Β΄ είναι εξαιρετικά μικρές
(…chances of finding the real King Philip II are slim at best).Μετά τα παραπάνω πιστεύω ότι και ο πλέον σκεπτικιστής αναγνώστης πείστηκε ότι η τόσο διαδεδομένη (ίσως και λόγω της δικής μας ολιγωρίας) άποψη περί ταύτισης των Αιγών με την Βεργίνα δεν είναι και τόσο σίγουρη. Ταυτίζεται όμως πραγματικά η αρχαία Έδεσσα με τις Αιγές; Αυτό, για να είμαι ειλικρινής, είναι μια άλλη ενδιαφέρουσα συζήτηση…
Έδεσσα, 14 Ιουνίου 2009
Δημήτρης Ε. Ευαγγελίδης



Υ.Γ. Η ορθογραφία του κειμένου και η επιλογή των γραμματικών τύπων είναι δική μου ευθύνη.
Δ.Ε.Ε.

Κυριακή, Νοεμβρίου 21, 2010

Ένας απολογισμός


ΕΝΑΣ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ

Φίλες και φίλοι,
Έκλεισε ήδη μια εβδομάδα από την ημέρα των εκλογών που ανέτρεψε μια καθεστωτική παράταξη 36 ετών (!) στην πόλη της Έδεσσας και έδωσε την νέα δημοτική Αρχή για τα επόμενα 3,5 χρόνια στον καινούριο «καλλικρατικό» Δήμο Έδεσσας-Βεγορίτιδας.
Προσπαθήσαμε να δώσουμε την εκλογική μάχη και από το ιστολόγιο αυτό, ενημερώνοντας τους πολίτες, ξεσκεπάζοντας τα «ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα» και τις συνηθισμένες υποσχέσεις με τις οποίες υπέκλεπταν την ψήφο των καλοπροαίρετων κατοίκων της περιοχής, κάποια κυκλώματα κακοπροαίρετων «πονηρών πολιτευτών» κατά Διονύση Σαββόπουλο.
Η νίκη τελικά ήρθε με το μέρος μας, αφού οι αγανακτισμένοι πλέον πολίτες είπαν «φτάνει πια», για να αποδειχθεί για μια ακόμα φορά η αλήθεια της περίφημης ρήσης: «Μπορεί κάποιος να δουλεύει πολλούς για μικρό χρονικό διάστημα, να δουλεύει λίγους για μεγάλο χρονικό διάστημα, αλλά να δουλεύει όλους για πάντα είναι αδύνατον».
Οι τοπικές εφημερίδες έκαναν ήδη τον απολογισμό, τις αναλύσεις τους, τα σχόλιά τους και δεν χρειάζεται να τα επαναλάβω. Εκείνο που χρειάζεται είναι πλέον πολλή δουλειά και κυρίως συμμετοχή των πολιτών, που πρέπει να πειστούν ότι είναι αδύνατον κάποιες δεκάδες εκλεγμένων να φέρουν εις πέρας το τεράστιο έργο ανασυγκρότησης της περιοχής μας χωρίς την άμεση εμπλοκή των ίδιων των κατοίκων. Οι μέρες που κάποιοι λίγοι κλεισμένοι σε ένα γραφείο αποφάσιζαν για όλους μας έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί.
Το ιστολόγιο αυτό δημιουργήθηκε για τους λόγους που αναλύθηκαν στην πρώτη κιόλας ανάρτηση (Γιατί ένα Ιστολόγιο; http://edessadee.blogspot.com/2010/10/blog-post_15.html). Η πορεία του ήταν εντυπωσιακή, αν λάβει κάποιος υπ’ όψη ότι επρόκειτο για ένα τελείως εξειδικευμένο, προεκλογικό (με ό,τι απαξιωτικό περικλείει στην καθομιλουμένη αυτός ο όρος) και, θεωρητικά, προσωρινό δημιούργημα.
Και όμως. Το ιστολόγιο διάβασαν 3.000 περίπου επισκέπτες μέχρι σήμερα, προερχόμενοι από 16 διαφορετικές χώρες (οι σύγχρονες τεχνολογικές δυνατότητες!) και ειδικότερα 707 από την Ελλάδα, 22 από τις ΗΠΑ, 16 από την Γερμανία, 7 από την Αυστραλία, 5 από τον Καναδά, 5 επίσης από το Ηνωμένο Βασίλειο, 3 από την Κύπρο, 3 από την Ολλανδία, 2 από την Ιταλία, 2 από την Ελβετία, 2 από την Ρωσσία και από 1 από Γαλλία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Νορβηγία και Σουηδία. Θα πρέπει να σημειώσω ότι οι περισσότεροι από αυτούς του εξωτερικού, μου είναι γνωστοί και έδειξαν ότι πραγματικά ενδιαφέρονται για την πόλη μας έστω κι αν βρίσκονται μακριά.
Κατέληξα λοιπόν στην απόφαση να διατηρήσω αυτό το ιστολόγιο, όχι πια με προεκλογικό περιεχόμενο, αλλά με καθαρά ενημερωτικό, όπου επίσης θα έχουν θέση και κείμενα συμπολιτών με προβληματισμούς, προτάσεις, κριτικές και γενικά με ό,τι έχει σχέση με τον νέο Δήμο.
Ελπίζω να υπάρξει ανταπόκριση στο κάλεσμα αυτό, που για μένα θα σημαίνει ότι η απάθεια και η αποχή από τα κοινά έδωσαν την θέση τους σε ένα πραγματικό νέο ξεκίνημα.

Δημήτρης Ε. Ευαγγελίδης

Σάββατο, Νοεμβρίου 20, 2010

Μια ενδιαφέρουσα ανάλυση


Ανάλυση του Άρδην για το β΄ γύρο

των περιφερειακών και δημοτικών εκλογών

Συγγραφέας: Της Σύνταξης

Ένα, η αποχή
Η αποχή διογκώθηκε περαιτέρω κατά τον δεύτερο γύρο των εκλογών. Άγγιξε το 55% πανελλαδικά, το 65% στην Αθήνα και τον Πειραιά, και το 55% στη Θεσσαλονίκη.
Η άρνηση της πλειοψηφίας των πολιτών να προσέλθει στις κάλπες πλέον, δεν μαρτυράει μόνο την ολοκληρωτική κατάρρευση του πολιτικού σκηνικού, που ενισχύει την απομάκρυνση των πολιτών από την εκλογική διαδικασία επειδή λίγο ως πολύ «όλοι είναι ίδιοι». Πλέον, το πρόβλημα είναι βαθύτερο, αγγίζει τις ίδιες τις πολιτειακές βάσεις του συστήματος. Γιατί πολλοί απέχουν από τις εκλογές επειδή πιστεύουν ότι η ελληνική δημοκρατία είναι ανίκανη να διαφυλάξει τις συλλογικές τους τύχες, μιας και αυτές αποφασίζονται πλέον αλλού, στις Βρυξέλλες από την Μέρκελ και τους Γιούγκερ. Πρόκειται δηλαδή για ένα αίσθημα απώλειας της εθνικής κυριαρχίας, υπονόμευση του εθνικού αυτεξούσιου, και κατά συνέπεια απομάκρυνσης από τον μηχανισμό που έστω και στρεβλά το καθόριζε μέχρι σήμερα, τις εκλογές.
Αυτή την διάσταση της αποχής κανένας δεν την θίγει σήμερα. Κι αυτό γιατί είναι εκείνη που αποκαλύπτει τις πραγματικές διαστάσεις της κρίσης που ζούμε. Ότι δηλαδή, η εξουσία στην Ελλάδα σήμερα είναι κατοχική, δοτή από την γερμανική ηγεμονία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υπ’ αυτή την έννοια, οι εκλογές του Καλλικράτη ήσαν κατοχικές εκλογές, και μόνον έτσι μπορούμε να ερμηνεύσουμε την τεράστια αποχή με την οποία επισφραγίστηκαν.

Δύο, Η «νεκρανάσταση» του ΠΑΣΟΚ από τη… ΝΔ και την… Αριστερά
 Το ΠΑΣΟΚ νεκραναστήθηκε επικοινωνιακά στο νήμα του δεύτερου γύρου των δημοτικών εκλογών, λόγω της επικράτησης του Καμίνη στην Αθήνα του Μπουτάρη στη Θεσσαλονίκη και του Τατούλη στην Πελοπόννησο. Η επικράτηση αφορούσε «ανεξάρτητους» υποψήφιους, που ταυτίζονταν εν μέρει και κυρίως ιδεολογικά με το ΠΑΣΟΚ, και όχι βέβαια με το κόμμα ή με την διακυβέρνηση την οποία ασκεί τον τελευταίο χρόνο. Επί της ουσίας, πρόκειται για ένα νέο σχέδιο συναίνεσης και διάσωσης του καθεστώτος ΠΑΣΟΚ, το οποίο διαμορφώθηκε κυρίως από την Ντόρα Μπακογιάννη (που στήριξε τον Τατούλη και τον Μπουτάρη), τον Καρατζαφέρη  (που στήριξε τον Τατούλη) τον Κουβέλη, την Δημοκρατική Αριστερά, τον Τρεμόπουλο και τους Οικολόγους και στο οποίο συμμετέχει υπογείως ή ανοικτά και ένα μέρος του Συνασπισμού και των «Εξαρχείων» (Βλέπε Κουλογλου, Θεοτοκάς και άλλοι υπογράφοντες υπέρ Καμίνη). Περιλαμβάνει ευθυγράμμιση στα κύρια θέματα με το καθεστώς, αλλαγή στα πρόσωπα μέσω της προώθησης διάφορων εθνομηδενιστικών προσωπικοτήτων των ευρύτερων διανοούμενων στρωμάτων, λίγο πράσινη ανάπτυξη, και ένα ήπιο μειλίχιο στυλ που επιθυμεί να συνεχίσει τη λεηλασία της χώρας μας με το βαμβάκι. Πρόκειται στην ουσία για το πρόπλασμα και την πειραματική δοκιμή της Οικουμενικής διακυβέρνησης του μνημονίου που βρίσκεται στα σκαριά.
Και βέβαια δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι περιβόητες «νίκες» στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη αφορούν σε έναν σκληρό πυρήνα μόλις 14% έως 20% του συνόλου των ψήφων, δηλαδή του μάξιμουμ των εθνομηδενιστικών, «κατοχικών» δυνάμεων, που όμως, σε αντίθεση, με τις πατριωτικές δυνάμεις είναι συσπειρωμένοι με πρόγραμμα και ξεκάθαρη στρατηγική, που τους την παρέχουν συγκροτήματα τύπου, πρεσβείες, και «δεξαμενές σκέψης». Διότι όταν απέναντί τους έχουν τον Ανθιμο, τη Χρυσή Αυγή, τον Ψωμιάδη και άλλες τέτοιες «φυσιογνωμίες», μπορούν να κερδίζουν έστω και από τη θέση μιας αισχρής, αλλά οργανωμένης μειοψηφίας
Και όμως το σχέδιο αυτό, όντας μειοψηφικό θα αποτύχαινε ολοκληρωτικά αν δεν έβρισκε ευνοϊκές συνθήκες που έκριναν την τελευταία στιγμή την έκβαση της εκλογικής αναμέτρησης σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Πρώτον, την απόρριψη από τους πολίτες του «αντίπαλου δέους» που εξέφραζαν ο φθαρμένος και ανίκανος Κακλαμάνης στην Αθήνα, ο ωχρός, συνεχιστής του Παπαγεωργόπουλου, Γκιουλέκας στη Θεσσαλονίκη και οι ανύπαρκτοι Δράκος και Κικίλιας στην Αττική. Επιπλέον ουσιώδης ήταν η συμβολή του σύμμαχου του Γιωργάκη… Ερντογάν. στην κατάκτηση από το ΠΑΣΟΚ της περιφέρειας Θράκης – όπου ο υποψήφιος του ΠΑΣΟΚ κέρδισε αποκλειστικά στηριγμένος στους κατευθυνόμενους μουσουλμανικούς ψήφους –έλαβε πάνω από 65% στη Ροδόπη ενώ έχασε όλους τους άλλους νομούς της περιφέρειας.
 Δεύτερον, την έξαρση ενός συντηρητικού κανιβαλισμού που εκφράζεται καλύτερα στην περίπτωση του Παπαγεωργόπουλου και του Άνθιμου. Γιατί ο παλαιοσυντηρητικός χώρος, με την ανικανότητά και τη διαφθορά του (Παπαγεωργόπουλος) και τους άθλιους τρόπους με τους οποίους κάθε φορά παρεμβαίνει στα δημόσια πράγματα, το μόνο που καταφέρνει είναι να συκοφαντεί την υπόθεση της εθνικής μας ανεξαρτησίας και αξιοπρέπειας και να δίνει άλλοθι σε πλατιά μεσοστρώματα (κυρίως αριστερά και «προοδευτικά») να στοιχίζονται πίσω από τις δυνάμεις του καθεστώτος, σε μια υποτιθέμενη εκστρατεία εναντίον του σκοταδισμού. Το ίδιο συνέβη και κατά την προηγούμενη εβδομάδα, με τις παρεμβάσεις του Άνθιμου, την συνακόλουθη θυματοποίηση του Μπουτάρη, την συσπείρωση διανοούμενων κύκλων της χαβιαροαριστεράς (βλέπε περιοδικό Ένεκεν), και την δημιουργία προϋποθέσεων για τη σύγκλιση ευρύτερων δυνάμεων του μνημονίου, του ΔΝΤ, της Ντόρας, της Αριστεράς και των… αντιεξουσιαστών στον αγώνα ενάντια στον «σκοταδισμό». Το ίδιο σε μικρότερο βαθμό συνέβη στην περίπτωση του Καμίνη με τις παρεμβάσεις του Καρατζαφέρη, τα δημοσιεύματα της Αυριανής κ.ο.κ.

Τρία, η λανθασμένη στρατηγική της Νέας Δημοκρατίας.     
Το ΠΑΣΟΚ βρήκε ανέλπιστη βοήθεια, επίσης, από τα σημαντικά λάθη τακτικής, εκτός από τις λανθασμένες επιλογές προσώπων, τα οποία πραγματοποίησε η Νέα Δημοκρατία καθ’ όλη την διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας.
Πρώτον, στο ότι θεώρησε πως η αντιμνημονιακή ψήφος του πρώτου γύρου θα μπορούσε στο δεύτερο γύρο να εκφραστεί με μια καθολική συσπείρωση όλων των αντιμνημονιακών δυνάμεων γύρω από τη Νέα Δημοκρατία, την ίδια στιγμή που ακόμα δεν είχε εξασφαλίσει την συσπείρωση του σκληρού της πυρήνα, την αποκατάσταση των ισορροπιών μέσα στο κόμμα, και προπαντός δεν έχει ακόμα πείσει τον κόσμο πως η Νέα Δημοκρατία μπορεί να διαμορφώσει μια σοβαρή εναλλακτική πρόταση. Έτσι έθεσε πολύ ψηλά τον πήχη για ένα κόμμα το οποίο είχε μόλις καταφέρει να βγει από τον θάλαμο ανανήψεως, κι έθεσε τις βάσεις για το επικοινωνιακό ψαλίδισμα των επιδόσεων της Νέας Δημοκρατίας, από το οργουελιανό τηλεοπτικό καθεστώς, παρ’ όλο που στην πραγματικότητα οι επιδόσεις αυτής της κουτσουρεμένης Νέας Δημοκρατίας μάλλον θετικές θα έπρεπε να θεωρηθούν (πέντε περιφέρειες, εντυπωσιακή άνοδος των ψήφων στην Αττική, επικράτηση στον Πειραιά κ.λπ.)
Δεύτερον, απέτυχε να κόψει τους δεσμούς του με την προηγούμενη περίοδο της καθίζησης της Νέας Δημοκρατίας. Δηλαδή, να διαχωριστεί από την παρακμή της Καραμανλικής περιόδου – γιατί δεν είναι μόνο η Ντόρα και ό,τι αυτή αντιπροσωπεύει το πρόβλημα. Και επιπλέον να τραβήξει σαφείς διαχωριστικές γραμμές από την καταστροφική διαχείριση των Κακλαμάνη και Παπαγεωργόπουλου, οι οποίες έσπρωξαν πολύ κόσμο στο να στηρίξουν τον Καμίνη και τον Μπουτάρη, μόνο και μόνο για να εκδικηθούν τις άθλιες, ανίκανες, διεφθαρμένες και ξιπασμένες δημοτικές αρχές των δύο μεγάλων πόλεων της χώρας.

Τέσσερα, θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία
Το δίδαγμα της δεκαπενθήμερης εκλογικής αναμέτρησης, οι οποίες κάθε άλλο πάρα αυτοδιοικητικές ήταν, είναι σαφές. Πρώτον, βρισκόμαστε ακόμα σε τροχιά αποσύνθεσης, ζούμε το τέλος του παλιού κόσμου, ενώ το νέο δεν έχει ακόμα διαμορφωθεί ως συνεκτική και πειστική εναλλακτική πρόταση. Γι' αυτό η αμφισβήτηση του καθεστώτος παίρνει κυρίως χαρακτηριστικά απόρριψης, αποχής και άκυρων ψηφοδελτίων.
Και αυτό καταδεικνύεται και εκ του αντιθέτου. Όπου υπήρχαν σοβαρές και πραγματικά ανεξάρτητες επιλογές εκεί σαρώθηκε όχι μόνο το ΠΑΣΟΚ αλλά και το βαθύ νεοδημοκρατικό, εξ’ ίσου διεφθαρμένο, κατεστημένο. Στη Λέσβο ο Δημήτρης Βουνάτσος «σάρωσε» στις εκλογές ενάντια στις επιλογές και των δύο μεγάλων κομμάτων. Και ανάλογες επιλογές έγιναν σε δεκάδες δήμους σε όλη την Ελλάδα, όπως στο Περιστέρι, τη Νέα Ιωνία, τις Σάπες κ.λπ. (Το ΠΑΣΟΚ έχασε ακόμα και το φέουδο της Πάτρας). Εξ άλλου και εκεί που οι υποψήφιοι του ΠΑΣΟΚ επικράτησαν είναι όπου εμφανίστηκαν ως ανεξάρτητοι (Βόλος, Αθήνα, Θεσσαλονίκη, κ.λπ.).  
Η τροχιά της αποσύνθεσης θα πρέπει να ολοκληρωθεί για να επιστρέψει ο κόσμος στις κάλπες. Δεν θα επιστρέψει με το να ανακατευτεί για άλλη μια φορά η φθαρμένη τράπουλα της μεταπολίτευσης σε υποτιθέμενες ανασυνθέσεις, συγκλίσεις και συμμαχίες. Το έργο της ανασυγκρότησης δεν μπορεί να εκφραστεί αποτελεσματικά από το κεντρικό πολιτικό σκηνικό. Αφορά σε μια διαδικασία ευρύτερη και συνολικότερη, την ηθική, αξιακή και ιδεολογική ανασυγκρότηση των ίδιων των κοινωνικών υποκειμένων.
Η έξοδος από την κρίση θα είναι μια μακρά και επίπονη διαδικασία κυοφορίας και γένεσης ενός νέου, αντιστασιακού υποδείγματος.
Αντίθετα, το εκβιαστικά τιθέμενο αίτημα για άμεση, ντε και καλά κεντρική πολιτική συγκρότηση, διατηρεί κάτι από τον παρασιτισμό τον οποίο διακηρύσσει ότι πολεμάει. Γιατί προσπερνάει όλη την ουσιαστική διαδικασία της από τα κάτω ανασυγκρότησης και αποζητάει φαστ φουντ σχήματα σωτηρίας – λες και είναι δυνατόν οι Έλληνες, άμεσα, με δύο δευτερόλεπτα αντίστασης, να ανατρέψουν έργα και πεπραγμένα ολόκληρων δεκαετιών. Και εκεί ακριβώς την «πατησε»και η Νέα Δημοκρατία
Γίνεται ολοένα και πιο ξεκάθαρο ότι δεν μπορεί κανείς να αντισταθεί αν δεν διαθέτει συνολικότερο όραμα, για την πορεία του ελληνισμού στον 21ο αιώνα και εάν δεν διαχωρίζεται πλήρως από τον σάπιο κόσμο της μεταπολίτευσης, που μας τραβάει απ' τα πόδια βαθιά μέσα στο χώμα.

Πέμπτη, Νοεμβρίου 18, 2010

Αρμοδιότητες Τοπικού Συμβουλίου (2)

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ Αρ. Φύλλου 87            7 Ιουνίου 2010

NOMOΣ ΥΠ’ΑΡΙΘ. 3852
Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης − Πρόγραμμα Καλλικράτης.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΠΙΚΩΝ ΚΑΙ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

(Συνέχεια από την προηγούμενη ανάρτηση)

Άρθρο 84
Αρμοδιότητες συμβουλίου τοπικής κοινότητας

Άρθρο 85
Συνέλευση κατοίκων τοπικής κοινότητας

Άρθρο 86
Προϋπολογισμός της δημοτικής ή τοπικής κοινότητας
Συμμετοχή του συμβουλίου στην κατάρτιση του επιχειρησιακού και τεχνικού προγράμματος του δήμου
1. Κάθε έτος το δημοτικό συμβούλιο με απόφασή του καθορίζει το ανώτατο ύψος του προϋπολογισμού εξόδων του επόμενου έτους της δημοτικής ή τοπικής κοινότητας. Η απόφαση αυτή διαβιβάζεται στο συμβούλιό της έως το τέλος Ιουνίου.
2. Το συμβούλιο της δημοτικής ή τοπικής κοινότητας καταρτίζει σχέδιο του προϋπολογισμού εξόδων της κοινότητας για το επόμενο οικονομικό έτος. Ο προϋπολογισμός δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει το ανώτατο ποσό που καθορίστηκε σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο. Το σχέδιο συνοδεύεται από αιτιολογική έκθεση, η οποία περιέχει αιτιολόγηση κάθε εγγραφής και αποστέλλεται έγκαιρα στην οικονομική επιτροπή έως το τέλος Αυγούστου.
3. Η οικονομική επιτροπή εξετάζει:
i) αν οι συνολικές δαπάνες που αναγράφονται στο σχέδιο του προϋπολογισμού εξόδων της κοινότητας υπερβαίνουν το ανώτατο ποσό που έχει καθοριστεί από το δημοτικό συμβούλιο για κάθε δημοτική ή τοπική κοινότητα,
ii) αν οι δαπάνες αφορούν τις αρμοδιότητες που έχουν μεταβιβαστεί από το δημοτικό συμβούλιο στο συμβούλιο της δημοτικής κοινότητας και
iii) αν οι δαπάνες είναι νόμιμες. Η οικονομική επιτροπή διαγράφει κάθε δαπάνη που δεν συγκεντρώνει τις πιο πάνω υπό στοιχεία ii) και iii) προϋποθέσεις και, σε περίπτωση υπέρβασης του πιο πάνω ανώτατου ποσού, περικόπτει τα επί μέρους κονδύλια.
Το σχέδιο προϋπολογισμού εξόδων των δημοτικών κοινοτήτων, όπως τελικά διαμορφώνεται από την οικονομική επιτροπή, εντάσσεται στο σχέδιο προϋπολογισμού του δήμου. Στον προϋπολογισμό του δήμου περιλαμβάνονται ιδιαίτερα κεφάλαια για κάθε τοπική και δημοτική κοινότητα. Το πιο πάνω σχέδιο προϋπολογισμού εξόδων τοπικής και δημοτικής κοινότητας, αν δεν καταρτιστεί ή δεν υποβληθεί εμπρόθεσμα στην οικονομική επιτροπή, καταρτίζεται από αυτήν.
4. Το συμβούλιο της δημοτικής ή τοπικής κοινότητας με απόφαση που λαμβάνεται ένα μήνα τουλάχιστον πριν την κατάρτιση του επιχειρησιακού και τεχνικού προγράμματος του δήμου, εισηγείται στην εκτελεστική επιτροπή με σειρά προτεραιότητας, ανάλογα με τον επείγοντα χαρακτήρα των αναγκών των κατοίκων της περιφέρειάς του και τις προτεραιότητες για την τοπική ανάπτυξη, τις δράσεις που πρέπει να περιλαμβάνει το επιχειρησιακό πρόγραμμα του δήμου και τα έργα που πρέπει να εκτελεστούν.
5. Στη συνεδρίαση του συμβουλίου της δημοτικής ή τοπικής κοινότητας για τη λήψη των αποφάσεων της προηγούμενης παραγράφου, καλούνται οι κοινωνικοί φορείς της περιφέρειάς της δημοτικής ή τοπικής κοινότητας, προκειμένου να υποβάλλουν τις προτάσεις τους. Εάν το συμβούλιο της δημοτικής ή τοπικής κοινότητας δεν υποβάλλει εισήγηση εμπρόθεσμα στην εκτελεστική επιτροπή, το σχέδιο του επιχειρησιακού και τεχνικού προγράμματος του δήμου καταρτίζεται χωρίς αυτήν.
Άρθρο 87
Διαδικασία υλοποίησης αποφάσεων συμβουλίου δημοτικής και τοπικής κοινότητας
1. Οι αποφάσεις του συμβουλίου με τις οποίες διατυπώνονται οι προτάσεις για τα θέματα της αρμοδιότητάς τους, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 83 και 84 του παρόντος, διαβιβάζονται στον δήμαρχο μέσα σε προθεσμία οκτώ (8) ημερών από τη συνεδρίαση. Ο δήμαρχος φροντίζει να τεθούν αμέσως υπόψη των αρμόδιων οργάνων του δήμου τα οποία οφείλουν να τις μελετήσουν και να ενημερώσουν σχετικά για κάθε θέμα το συμβούλιο της δημοτικής ή τοπικής κοινότητας μέσα σε ένα (1) μήνα.
2. Τα αρμόδια όργανα μπορούν:
α) να επιστρέψουν την απόφαση του συμβουλίου της δημοτικής ή τοπικής κοινότητας με παρατηρήσεις για επανεξέταση τυχόν του θέματος,
β) να την παραπέμψουν στο δημοτικό συμβούλιο,
γ) να τη διαβιβάσουν στις αρμόδιες υπηρεσίες του δήμου για να γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες.
Σε κάθε περίπτωση τα αρμόδια όργανα του δήμου οφείλουν να ενημερώνουν τον πρόεδρο της δημοτικής ή τοπικής κοινότητας για τα μέτρα που παίρνονται για την προώθηση των θεμάτων που περιλαμβάνονται στις αποφάσεις του συμβουλίου της δημοτικής ή τοπικής κοινότητας.
3. Ο πρόεδρος του συμβουλίου, της δημοτικής ή τοπικής κοινότητας στον οποίο κοινοποιούνται όλες οι ενέργειες, πράξεις και παρατηρήσεις των οργάνων και υπηρεσιών του δήμου που αναφέρονται στις αποφάσεις γενικά του συμβουλίου της τοπικής ή δημοτικής κοινότητας, υποχρεούται να ενημερώνει αμέσως το συμβούλιο της δημοτικής ή τοπικής κοινότητας.
4. Στα συμβούλια των δημοτικών ή τοπικών κοινοτήτων αποστέλλεται αντίγραφο της ημερήσιας διάταξης του δημοτικού συμβουλίου και των αποφάσεων αυτού και των άλλων συλλογικών οργάνων του δήμου.

Άρθρο 88
Σύγκληση του συμβουλίου τοπικής και δημοτικής κοινότητας
1. Το συμβούλιο της τοπικής ή δημοτικής κοινότητας συνεδριάζει ύστερα από πρόσκληση του προέδρου του υποχρεωτικά τουλάχιστον μία (1) φορά το μήνα, καθώς και όταν το απαιτούν οι υποθέσεις της τοπικής ή δημοτικής κοινότητας.
2. Ο πρόεδρος καλεί το συμβούλιο σε συνεδρίαση με γραπτή πρόσκληση ή ηλεκτρονικά, στην οποία αναφέρονται τα θέματα της ημερήσιας διάταξης. Η πρόσκληση δημοσιεύεται στο γραφείο της τοπικής ή δημοτικής κοινότητας, και επιδίδεται στους συμβούλους τρεις (3) τουλάχιστον πλήρεις ημέρες πριν από την ημέρα που ορίζεται για τη συνεδρίαση.
3. Σε κατεπείγουσες περιπτώσεις, η πρόσκληση αυτή μπορεί να επιδοθεί την ημέρα της συνεδρίασης. Στην πρόσκληση πρέπει να αναφέρεται για ποιο λόγο η συνεδρίαση είναι κατεπείγουσα. Πριν από τη συζήτηση το συμβούλιο αποφαίνεται για το κατεπείγον των θεμάτων.
4. Ο πρόεδρος καλεί το συμβούλιο, όποτε το ζητήσει, με γραπτή αίτηση, το ένα τρίτο (1/3) τουλάχιστον των κατοίκων της τοπικής κοινότητας. Στην αίτηση αναφέρονται τα θέματα που θα συζητηθούν. Εάν ο πρόεδρος δεν συγκαλέσει το συμβούλιο το αργότερο μέσα σε δέκα (10) ημέρες από την παραλαβή της αίτησης, το συμβούλιο συνέρχεται με πρόσκληση του αμέσως επόμενου πλειοψηφήσαντος συμβούλου.
5. Αν ο πρόεδρος της τοπικής ή δημοτικής κοινότητας παραλείπει αδικαιολόγητα επί δύο (2) συνεχείς μήνες ή δύο (2) συνεχείς φορές κατά τις διατάξεις των προηγούμενων παραγράφων να συγκαλέσει το συμβούλιο, μπορεί να τεθεί σε αργία και σε περίπτωση υποτροπής να τιμωρηθεί με την ποινή της έκπτωσης από το αξίωμα κατά την προβλεπόμενη πειθαρχική διαδικασία, σύμφωνα με το άρθρο 234 του παρόντος.

Άρθρο 89
Τόπος συνεδρίασης, απαρτία και λήψη αποφάσεων του συμβουλίου της τοπικής και δημοτικής κοινότητας
1. Οι συνεδριάσεις του συμβουλίου της τοπικής και δημοτικής κοινότητας είναι δημόσιες και γίνονται στο γραφείο αυτής υπό την προεδρία του προέδρου του συμβουλίου.
2. Το συμβούλιο έχει απαρτία όταν είναι παρόντα τα δύο τρίτα (2/3) των μελών του.
3. Το συμβούλιο λαμβάνει τις αποφάσεις του με την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων, αν δεν υπάρχει άλλη διάταξη που ορίζει διαφορετικά.
4. Αν κάποιο μέλος του συμβουλίου αρνηθεί την ψήφο ή δώσει λευκή ψήφο, λογίζεται ως παρόν κατά τη συνεδρίαση και η ψήφος του λογίζεται ως αρνητική.
5. Τα μέλη του συμβουλίου της τοπικής ή δημοτικής κοινότητας που ήταν παρόντα κατά την έναρξη της συνεδρίασης και με την παρουσία τους υπήρξε απαρτία, και αν ακόμη αποχωρήσουν, λογίζονται, ως παρόντα μέχρι το τέλος της συνεδρίασης. Ο κανόνας αυτός εφαρμόζεται όχι μόνο για τη συζήτηση κάθε συγκεκριμένου θέματος αλλά και για ολόκληρη συνεδρίαση. Στην περίπτωση αυτή, για τη λήψη απόφασης επί κάθε συγκεκριμένου θέματος η απαιτούμενη πλειοψηφία δεν υπολογίζεται επί των πραγματικά παρόντων μελών κατά την ψηφοφορία, αλλά βάσει του αριθμού των μελών που απαιτούνται για την απαρτία.
6. Οι διατάξεις που αναφέρονται στο κώλυμα συμμετοχής δημοτικού συμβούλου στη συνεδρίαση του συμβουλίου εφαρμόζονται και για τους συμβούλους της τοπικής ή δημοτικής κοινότητας.

Άρθρο 90
Υποχρεώσεις συμβούλων τοπικών και δημοτικών κοινοτήτων
1. Οι σύμβουλοι της τοπικής ή δημοτικής κοινότητας έχουν υποχρέωση να μετέχουν σε όλες τις συνεδριάσεις του συμβουλίου και όλων των επιτροπών στις οποίες τους έχει εκλέξει το συμβούλιο, καθώς και να εκτελούν τα λοιπά καθήκοντά τους, όπως προβλέπει ο νόμος. Έχουν, επίσης, υποχρέωση, μέσα στο πλαίσιο των καθηκόντων τους, να εκτελούν με επιμέλεια κάθε εργασία που τους αναθέτει νόμιμα το συμβούλιο.
2. Ο σύμβουλος της τοπικής ή δημοτικής κοινότητας εκφράζει τη γνώμη του και ψηφίζει κατά συνείδηση, αποβλέποντας πάντοτε στην εξυπηρέτηση του συμφέροντος του συνόλου των κατοίκων της τοπικής ή δημοτικής κοινότητας.
3. Οι σύμβουλοι των τοπικών ή δημοτικών κοινοτήτων έχουν τις υποχρεώσεις και τα καθήκοντα των δημοτικών συμβούλων. Η παραβίαση των σχετικών διατάξεων επιφέρει τις αντίστοιχες συνέπειες.

Άρθρο 91
Γραφείο τοπικής ή δημοτικής κοινότητας
Κάθε τοπική ή δημοτική κοινότητα διαθέτει τοπικό ή δημοτικό γραφείο. Το δημοτικό συμβούλιο καθορίζει ποιες υπηρεσιακές μονάδες μπορούν να λειτουργήσουν στις τοπικές ή δημοτικές κοινότητες.

Τετάρτη, Νοεμβρίου 17, 2010

Αρμοδιότητες Τοπικού Συμβουλίου (1)

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ Αρ. Φύλλου 87            7 Ιουνίου 2010

NOMOΣ ΥΠ’ΑΡΙΘ. 3852
Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης − Πρόγραμμα Καλλικράτης.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΠΙΚΩΝ ΚΑΙ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

Άρθρο 79
Πρόεδρος συμβουλίου δημοτικής κοινότητας
1. Την πρώτη Κυριακή του Σεπτεμβρίου, της έναρξης της δημοτικής περιόδου και την πρώτη Κυριακή του μηνός Φεβρουαρίου του τρίτου έτους αυτής, το συμβούλιο της δημοτικής κοινότητας συνέρχεται, ύστερα από πρόσκληση του συμβούλου του επιτυχόντος συνδυασμού, που έχει εκλεγεί με τις περισσότερες ψήφους και σε περίπτωση ισοψηφίας εκείνου που είναι γραμμένος πρώτος κατά σειρά στην απόφαση του δικαστηρίου και εκλέγει με φανερή ψηφοφορία τον πρόεδρο και τον αντιπρόεδρό του.
2. Αν η θέση του προέδρου ή του αντιπροέδρου του συμβουλίου της δημοτικής κοινότητας μείνει κενή λόγω θανάτου ή παραίτησης ή έκπτωσης από το αξίωμα ή εξαιτίας οποιουδήποτε άλλου λόγου, εκλέγεται νέος πρόεδρος ή αντιπρόεδρος εντός μηνός, από την ημερομηνία όπου η θέση έμεινε κενή. Για την εκλογή νέου προέδρου ή αντιπροέδρου του συμβουλίου της δημοτικής κοινότητας εφαρμόζονται ανάλογα οι διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου.
3. Στον πρόεδρο του συμβουλίου της δημοτικής κοινότητας παρέχονται από το δήμο έξοδα κίνησης που ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης μετά από
γνώμη της Κεντρικής Ένωσης Δήμων.

Άρθρο 80
Πρόεδρος συμβουλίου και εκπρόσωπος τοπικής κοινότητας

Άρθρο 81
Αρμοδιότητες προέδρου και αντιπροέδρου δημοτικής κοινότητας
1. Ο πρόεδρος του συμβουλίου της δημοτικής κοινότητας πέρα από τις αρμοδιότητες εκείνες που προβλέπονται από άλλες διατάξεις, ασκεί και τις εξής αρμοδιότητες:
α) Εκπροσωπεί το συμβούλιο της δημοτικής κοινότητας.
β) Ασκεί κάθε αρμοδιότητα που του ανατίθεται από τον δήμαρχο. Μεταφέρει και παρουσιάζει στον δήμαρχο και στα άλλα αρμόδια όργανα του δήμου τα προβλήματα της κοινότητας, συνεργάζεται με τον δήμαρχο, τους αντιδημάρχους και τις αρμόδιες δημοτικές υπηρεσίες προκειμένου να προετοιμάσει κάθε θέμα που θα συζητηθεί στο συμβούλιο της δημοτικής κοινότητας, παρακολουθεί την προώθηση από το δήμο των θεμάτων που αναφέρονται στις αποφάσεις του συμβουλίου που έχουν σταλεί σε αυτόν. Συμμετέχει στις συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου, στις οποίες καλείται υποχρεωτικά με δικαίωμα ψήφου, όταν στην ημερήσια διάταξη περιλαμβάνεται θέμα που αφορά ειδικά την αντίστοιχη δημοτική κοινότητα.
γ) Εκτελεί τις αποφάσεις του συμβουλίου που λαμβάνονται σύμφωνα με τις διατάξεις του επόμενου άρθρου.
δ) Ενεργεί πληρωμές από την πάγια προκαταβολή, που συνιστάται κατά τις σχετικές διατάξεις.
2. Στον πρόεδρο του συμβουλίου της δημοτικής κοινότητας παρέχονται από το δήμο έξοδα κίνησης, που ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης.
3. Ο αντιπρόεδρος του συμβουλίου της δημοτικής κοινότητας αναπληρώνει τον πρόεδρο του συμβουλίου σε όλα τα καθήκοντά του, όταν αυτός απουσιάζει ή κωλύεται.

Άρθρο 82
Αρμοδιότητες προέδρου τοπικής κοινότητας – εκπροσώπου τοπικής κοινότητας

Άρθρο 83
Αρμοδιότητες συμβουλίου δημοτικής κοινότητας
1. Το συμβούλιο της δημοτικής κοινότητας ασκεί τις ακόλουθες αρμοδιότητες στα όρια της δημοτικής κοινότητας:
α) αποφασίζει για την προέγκριση ίδρυσης ή εγκατάστασης καταστημάτων, επιχειρήσεων και λοιπών δραστηριοτήτων, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία,
β) αποφασίζει για τη χορήγηση της άδειας λειτουργίας μουσικής,
γ) προτείνει τους χώρους λειτουργίας των λαϊκών αγορών, τις θέσεις όπου επιτρέπεται η άσκηση υπαίθριου στάσιμου εμπορίου, η λειτουργία εμποροπανηγύρεων, χριστουγεννιάτικων αγορών και γενικά οι υπαίθριες εμπορικές δραστηριότητες. Οι αποφάσεις του συμβουλίου της δημοτικής κοινότητας για τις περιπτώσεις αυτές, λαμβάνονται με την απόλυτη πλειοψηφία των μελών του και αποστέλλονται στην επιτροπή ποιότητας ζωής, προκειμένου να διαμορφώσει την εισήγησή της προς το δημοτικό συμβούλιο για την έκδοση των προβλεπόμενων σχετικών τοπικών κανονιστικών αποφάσεων.

2. Το συμβούλιο της δημοτικής κοινότητας εκφράζει γνώμες και διατυπώνει προτάσεις είτε με δική του πρωτοβουλία είτε κατόπιν παραπομπής, από τα αρμόδια όργανα του δήμου, σχετικά με τα ακόλουθα θέματα:
α) τις υπηρεσιακές μονάδες του δήμου για τις οποίες συντρέχουν δυνατότητες λειτουργίας τους στη δημοτική κοινότητα με κριτήριο ότι θα συμβάλλουν στην καλύτερη εξυπηρέτηση των δημοτών και στην ανάπτυξη της περιοχής,
β) την αξιοποίηση των ακινήτων του δήμου που βρίσκονται στην περιοχή της δημοτικής κοινότητας,
γ) την πολεοδομική ανάπτυξη και ανάπλαση της περιοχής,
δ) τη συντήρηση των δημοτικών οδών, τη συντήρηση, καθαριότητα και λειτουργία των πλατειών, δημοτικών αλσών, κήπων, υπαίθριων χώρων αναψυχής και γενικά όλων των κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων της περιοχής της δημοτικής κοινότητας,
ε) την κυκλοφορία και τη συγκοινωνία της περιοχής της δημοτικής κοινότητας,
στ) την εκτέλεση νέων έργων, τη συντήρηση και λειτουργία των έργων που έχουν εκτελεστεί,
ζ) την προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, την αναβάθμιση της αισθητικής περιοχών, καθώς και για την καθαριότητα αυτών,
η) την προστασία της δημόσιας υγείας και την προστασία των κατοίκων από την ηχορύπανση,
θ) την περισυλλογή και εν γένει τη μέριμνα για τα αδέσποτα ζώα,
ι) τη διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων και γενικότερα την ανάπτυξη της περιοχής της δημοτικής κοινότητας σε πολιτιστικά, πνευματικά, κοινωνικά θέματα,
ια) τη μέριμνα για την υγεία, την πρόνοια και την παροχή κοινωνικών υπηρεσιών και γενικά τη φροντίδα ώστε η λειτουργία και ανάπτυξη της περιοχής της δημοτικής κοινότητας να αποβλέπει στην καλύτερη εξυπηρέτηση των κατοίκων της,
ιβ) την εύρυθμη λειτουργία των δημοτικών ιδρυμάτων, δημοτικών νομικών προσώπων, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, δημοτικών επιχειρήσεων και γενικότερα των παρεχόμενων υπηρεσιών στην περιφέρεια της δημοτικής κοινότητας,
ιγ) την τροποποίηση των ορίων της δημοτικής κοινότητας,
ιδ) την εξέταση γενικών ή ειδικών προβλημάτων που αφορούν τους κατοίκους και την περιφέρεια της δημοτικής κοινότητας ιδίως αστέγων και ευπαθών ομάδων του πληθυσμού της περιοχής της,
ιε) την αξιοποίηση των τοπικών πόρων της περιοχής της δημοτικής κοινότητας.
3. Προωθεί τον εθελοντισμό και συνεργάζεται με ομάδες εθελοντών για την εξυπηρέτηση των αναγκών της τοπικής κοινότητας.
4. Ο πρόεδρος και τα συμβούλια των δημοτικών κοινοτήτων ασκούν και τις αρμοδιότητες του προέδρου και των συμβουλίων των τοπικών κοινοτήτων που προβλέπονται στα άρθρα 82 και 84 του παρόντος.
5. Οι αποφάσεις των συμβουλίων των δημοτικών κοινοτήτων δημοσιεύονται, σύμφωνα με τις διατάξεις για τη δημοσίευση των αποφάσεων του δημοτικού συμβουλίου.
Ο πρόεδρος του συμβουλίου της δημοτικής κοινότητας μέσα σε οκτώ (8) ημέρες από τη συνεδρίαση διαβιβάζει στο δήμαρχο απόσπασμα των πρακτικών του συμβουλίου, το οποίο περιλαμβάνει κάθε απόφαση του συμβουλίου χωριστά, μαζί με αντίγραφο του αποδεικτικού δημοσίευσης.
Οι σχετικές διατάξεις για τα κωλύματα συμμετοχής στις συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου εφαρμόζονται και στα συμβούλια των δημοτικών κοινοτήτων.
6. Οι αποφάσεις των συμβουλίων των δημοτικών κοινοτήτων είναι εκτελεστές από τη δημοσίευσή τους, σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο, με την επιφύλαξη του τελευταίου εδαφίου της παραγράφου 1.
7. Οι πράξεις των συμβουλίων των δημοτικών κοινοτήτων που λαμβάνονται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου αυτού προσβάλλονται με ειδική διοικητική προσφυγή ενώπιον του Ελεγκτή Νομιμότητας σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 227 του παρόντος.
8. Ο δήμαρχος, με απόφασή του, που δημοσιεύεται σε μία (1) τουλάχιστον ημερήσια ή εβδομαδιαία εφημερίδα και στην ιστοσελίδα του δήμου μπορεί να μεταβιβάζει αρμοδιότητές του στους προέδρους των συμβουλίων των δημοτικών κοινοτήτων.
9. Το δημοτικό συμβούλιο με απόφαση, που λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών του, μπορεί να μεταβιβάζει συγκεκριμένες αρμοδιότητές του στα συμβούλια των δημοτικών κοινοτήτων. Η απόφαση αυτή δημοσιεύεται σε μία (1) τουλάχιστον ημερήσια ή εβδομαδιαία εφημερίδα, και αναρτάται στην ιστοσελίδα του δήμου. Οι αρμοδιότητες αυτές ασκούνται μέσα στα όρια της δημοτικής κοινότητας.

(Συνεχίζεται)