Παρασκευή, Φεβρουαρίου 25, 2011

Το μεγάλο φαγοπότι


Το Απεχθές Χρέος

Ισημερινός-Ελλάδα: Βίοι παράλληλοι. Μια εκπληκτική ανάλυση από το Ραδιόφωνο του Σκάϊ 100,3 (http://www.skai.gr/1003/shows/show/?rshowid=63956). Ακούστε με προσοχή και θα φρίξετε! Για να καταλάβουμε τι ακριβώς συνέβη στην Ελλάδα και τι σημαίνει "απεχθές" χρέος.

Η θεωρητική θεμελίωση του όρου «απεχθές χρέος» οφείλεται στον ρώσο καθηγητή Νομικής, Αλεξάντερ Σακ. Η συμβολή του Σακ, ο οποίος την εποχή εκείνη – τη δεκαετία του ’20 – δίδασκε στο Παρίσι και δεν συγκαταλέγεται στους ριζοσπάστες διανοούμενους, έγκειται στις τρεις προϋποθέσεις που έθεσε έτσι ώστε ένα χρέος να χαρακτηρισθεί απεχθές οπότε κατά συνέπεια μια κυβέρνηση παύει να δεσμεύεται να το πληρώσει.
Οι τρεις όροι για να χαρακτηρισθεί απεχθές ένα χρέος ήταν: Πρώτο, να έχει συναφθεί χωρίς τη συγκατάθεση του έθνους. Δεύτερο, τα ποσά που εισέρευσαν από το δάνειο να σπαταλήθηκαν με τρόπο που αντιβαίνει στα συμφέροντα του έθνους και, τρίτο, ο πιστωτής να ήταν ενήμερος των παραπάνω. Να αναφερθεί πως η συνεισφορά του Σακ δεν έγινε σε κενό αέρα. Αντίθετα, αξιοποίησε πολύ συγκεκριμένα παραδείγματα όπου η παύση πληρωμών του δημοσίου χρέους αποφασίσθηκε με την παραπάνω αιτιολογική βάση. Το πρώτο παράδειγμα αφορούσε την άρνηση πληρωμής από τις ΗΠΑ το 1898 των χρεών που είχε αναλάβει η Κούβα όσο ήταν υπό ισπανική κατοχή και τα οποία οι ΗΠΑ στη συνέχεια αρνήθηκαν να επωμιστούν. Το δεύτερο παράδειγμα εξελίχθηκε είκοσι χρόνια αργότερα και πάλι πριν ο ρώσος νομικός δώσει περιεχόμενο στη ρήτρα του «απεχθούς χρέους». Αφορούσε ειδικότερα την απόφαση της κυβέρνησης της Κόστα Ρίκα να μην πληρώσει ένα δάνειο που είχε συνάψει η προηγούμενη δικτατορική εξουσία με την τράπεζα Royal Bank of Canada.
Η τεράστια συμβολή του Σακ έγκειται στην μετατόπιση του κέντρου βάρους της επιχειρηματολογίας υπέρ της παύσης πληρωμών του δημοσίου χρέους, η οποία παύει να επικεντρώνεται στην ηθική διάσταση του προβλήματος και μετατοπίζεται στη νομική. Το ερώτημα δηλαδή δεν είναι αν πλέον μπορεί μια χώρα να πληρώσει το δημόσιο χρέος της, αλλά αν πρέπει. Η συγκεκριμένη δυνατότητα αξιοποιήθηκε κατά κόρον τις τελευταίες δεκαετίες από πολλές κυβερνήσεις και κινήματα πολιτών.

Δεν υπάρχουν σχόλια: